Schematherapie kan goed werken, en is vermoedelijk een van de beste behandelingen die er momenteel worden aangeboden. Een ISTDP therapeut zal echter zeggen dat schematherapie tevens het risico bevat om (op sommige voor de ISTDP therapeut cruciale punten) een cognitieve behandeling te blijven, zonder dat er op die punten een verandering wordt gestimuleerd op gevoelsniveau. Er wordt dat een rationale aangereikt in plaatst van geprobeerd bepaalde (heftige of pijnlijke) emoties te voelen, waarbij ISTDP therapeuten juist sterke effecten waarnemen (bijv. ’totale genezing’). Dit rationaliseren bij Schematherapie kan dan bovendien als valkuil bevatten dat het de afweer in stand houdt, terwijl er vaak juist ook goede effecten zijn van Schematherapie.
Dus er therapeuten die beide therapie vormen kennen en stellen dat de schematherapie bepaalde zaken soms niet voldoende meepakt die binnen de ISTDP ontzettend veel (direct) effect laten zien, zoals boosheid van de cliënt op de therapeut, of het ervaren van schuldgevoelens. Soms worden emoties met name gelabeld, als een modus waar men zich op dat moment in bevindt. De vraag die daarbij kan ontstaan is in hoeverre pijnlijke, moeilijke of negatieve emoties daardoor worden uitgenodigd. Of in welke mate de afweer daarbij wordt aangepakt die opkomt bij dergelijke heftige emoties. De vraag blijft dus of emoties bij schematherapie altijd volledig doorbreken om voor 100% te kunnen worden ervaren en daardoor tot opluchting leiden.
Hoe checkt men of de woedende kind modus daadwerkelijk gevoelde woede is, of meer afreageren (ontlading van angst die de cliënt bij de volle intensiteit van de woede weg houdt) ?
Is er directe feedback op angstkanalisaties in het lichaam, in gang gezet door onbewuste emoties die doorbreken door actieve samenwerking om deze op te roepen en niet uit de weg te gaan middels afweer ?
Dit zijn enkele vragen die men soms stelt. ISTDP maakt eveneens gebruik van rationale, en er zitten zelfs op bepaalde onderwerpen elementen in van de cognitieve gedragstherapie. Dit is echter gericht, en niet leidend. Geblokkeerde of geïnbibeerde emoties vrijmaken is het primaire proces waarbij men soms in enkele sessies al een krachtig, blijvend resultaat ziet.
Nb. Staat u op de wachtlijst voor Schematherapie twijfel dan niet, u heeft vermoedelijk de best mogelijke (beschikbare) behandeling geïndiceerd gekregen. De discussie hierboven gaat namelijk mogelijk niet altijd op, een goede Schematherapeut kan met technieken zoals de meerstoelen-techniek, of imaginaire re-scripting tevens (veel) diepe emoties bereiken en dus bevrijden. Deze discussie gaat dus meer over het aantal en de diepte van de emoties die (doorgaans) bereikt en dus bevrijd kunnen worden, waar vermoedelijk een therapeutisch effect vanuit gaat. Mocht u twijfelen over de mate waarin effecten van uw Schematherapie uitgepakt hebben of aanhouden, dan kunt U dit met uw Schematherapeut opnemen. U bent uiteraard vrij om nadien ook het verschil met ISTDP te proberen, vergelijken kan soms geen kwaad.